مقایسه ی اثر زنجبیل با متوکلوپرامید در پیش گیری از تهوع و استفراغ بعد از عمل جراحی کوله سیستکتومی

مقدمه: تهوع و استفراغ، عارضه ی شایع و مشکل آفرین پس از اعمال جراحی می باشد. اگر چه داروهای متعددی نقش پروفیلاکتیک یا درمانی در رابطه با این عارضه دارند، اما هیچ کدام قادر به مهار کامل آن نمی باشند و عوارض جانبی متعددی نیز دارند. مطالعه ی حاضر، با هدف مقایسه ی اثربخشی مصرف پروفیلاکتیک زنجبیل و متوکلوپرامید بر کاهش ایجاد تهوع و استفراغ بعد از عمل جراحی کوله سیستکتومی انجام شد. روش ها: پس از کسب رضایت از 90 بیمار کاندیدای عمل جراحی کوله سیستکتومی که شرایط ورود به مطالعه را داشتند. این افراد، به طور تصادفی به دو گروه 45 نفری تقسیم شدند. قبل از شروع عمل جراحی، به گروه اول زنجیبل و به گروه دوم متوکلوپرامید داده شد. سپس، شدت و مدت تهوع و تعداد دفعات استفراغ در ساعات اول و دوم بعد از عمل جراحی با استفاده از مقیاس بصری و پرسش نامه ی خود طراحی شده اندازه گیری شد. آنالیز داده ها با استفاده از آزمون 2 χ و نرم افزار spss انجام شد. 050/0 > p به عنوان سطح معنی داری در نظر گرفته شد. یافته ها: شرکت کنندگان از نظر محدوده ی سنی به دو گروه کمتر و مساوی 60 سال (شامل 33 نفر (55 درصد) در گروه زنجبیل و 27 نفر (45 درصد) در گروه متوکلوپرامید) و بیشتر از 60 سال (شامل 12 نفر (40 درصد) در گروه زنجبیل و 18 نفر (60 درصد) در گروه متوکلوپرامید) تقسیم شدند که این تفاوت معنی دار نبود (180/0 = p). از نظر وزن، افراد به سه قسمت کمتر از 70 کیلوگرم (شامل 6 نفر (7/85 درصد) در گروه زنجبیل و 1 نفر (3/14 درصد) در گروه متوکلوپرامید)، 90-70 کیلوگرم (شامل 36 نفر (6/45 درصد) در گروه زنجبیل و 43 نفر (4/54 درصد) در گروه متوکلوپرامید) و بیشتر از 90 کیلوگرم (شامل 3 نفر (0/75 درصد) در گروه زنجبیل و 1 نفر (0/25 درصد) در گروه متوکلوپرامید) تقسیم شدند که این تفاوت ها معنی دار نبود (070/0 = p). از نظر جنسیت نیز افراد به دو رده تقسیم شدند. مردان در گروه زنجبیل 28 نفر (1/49 درصد) و در گروه متوکلوپرامید 29 نفر (9/50 درصد) و زنان در گروه زنجبیل 17 نفر (5/51 درصد) و در گروه متوکلوپرامید 16 نفر (5/48 درصد) بودند و بر این اساس، تفاوت معنی داری بین دو گروه مشاهده نشد (820/0 = p). شدت تهوع و تعداد دفعات استفراغ در اولین ساعت پس از عمل جراحی در گروه دریافت کننده ی زنجبیل، بیشتر از گروه دریافت کننده ی متوکلوپرامید کاهش یافت. نتیجه گیری: زنجبیل خوراکی، باعث کاهش بیشتری نسبت به متوکلوپرامید در بروز تهوع و استفراغ پس از عمل جراحی شده است و می تواند به عنوان درمان حمایتی در پیش گیری از تهوع و استفراغ مورد استفاده قرار گیرد.